Bạn đang xem: Khái quát văn học việt nam từ thế kỉ 10 đến thế kỉ 19
Hoạt động tiếp xúc bằng ngôn ngữKhái quát văn học dân gian Việt Nam
Hoạt động tiếp xúc bằng ngữ điệu (tiếp theo)Văn bản
Viết bài làm văn số 1 (bài làm ở nhà)Chiến chiến hạ Mtao Mxây (trích Đăm Săn – sử thi Tây Nguyên)Văn bản (tiếp theo)Truyện An Dương Vương với Mị Châu – Trọng Thuỷ
Lập dàn ý bài xích Văn tự sự
Uy-lít-xơ quay trở lại (trích Ô-đi-xê-sử thi Hi Lạp)Trả bài xích làm văn số 1Ra-ma buộc tội (trích Ra-ma-ya-na - sử thi Ấn Độ)Chọn sự việc, cụ thể tiêu biểu trong bài văn tự sự
Tấm Cám
Miêu tả và biểu cảm trong bài bác văn tự sự
Tam đại bé gà
Nhưng nó phải bằng hai mày
Viết bài bác làm văn số 2Ca dao than thân, yêu thương tình nghĩa
Đặc điểm của ngôn từ nói và ngôn ngữ viết
Ca dao hài hước
Ôn tập văn học dân gian Việt Nam
Trả bài làm văn số 2Khái quát tháo văn học việt nam từ vắt kỉ X cho hết rứa kỉ XIXPhong cách ngôn từ sinh hoạt
Tỏ lòng (Thuật hoài)Cảnh ngày hạ (Bảo kính cảnh giới - bài xích 43)Tóm tắt văn bạn dạng tự sự (dựa theo nhân đồ dùng chính)Viết bài xích làm văn số 3 (bài làm ở nhà)Phong cách ngữ điệu sinh hoạt (tiếp theo)Nhàn
Đọc tiểu Thanh kí (Độc tiểu Thanh kí)Thực hành phép tu trường đoản cú ẩn dụ với hoán dụ
Trả bài làm văn số 3Lập planer cá nhân
Lập dàn ý bài bác văn thuyết minh
Nắm được những thành phần chủ yếu và những giai đoạn trở nên tân tiến của văn học tập viết việt nam từ nắm kỉ X mang đến hết nạm kỉ XIX. Nắm vững một số điểm sáng lớn về nội dung và hiệ tượng của văn học trung đại nước ta trong quá trình phát triển. Yêu mến, trân trọng, giữ gìn cùng phát huy di tích văn học dân tộc. Văn học tập viết việt nam từ núm kỉ X cho hết thay kỉ XIX là nền văn học tồn trên và phát triển trong xã hội phong kiến. Mười thay kỉ văn học tập này còn được gọi là văn học tập trung đại.I – tắc THằ
NH PHÂN CỦA Wẵ
N Hục Từ
THÊ Kỉ XĐÊN HÊT THÊ Kỉ XIXNhìn chung, văn học nước ta thời trung đại gồm hai thành phần hầu hết là văn học tiếng hán và văn học chữ Nôm. Tiến trình cuối, văn học chữ quốc ngữ xuất hiện nhưng chưa có thành tựu đáng kể.1. Wăm học chữ Hán
Văn học chữ Hán bao hàm các sáng tác bằng chữ Hán của người Việt. Nhân tố văn học tập này mở ra sớm, sống thọ trong suốt quá trình hình thành và cách tân và phát triển của văn học trung đại, bao gồm cả thơ với văn xuôi. Về thể loại, văn học tập chữ Hán đa phần tiếp thu những thể loại văn học từ trung quốc như chiếu, biểu, hịch, cáo, truyện truyền kì, kí sự, đái thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường luật,… mặc dù là thơ giỏi văn xuôi, trữ tình tốt tự sự, chính luận, ở loại hình nào văn học tập chữ Hán cũng có những thành tựu nghệ thuật và thẩm mỹ to lớn.104Văn học chữ Nôm bao gồm các sáng tác bằng chữ Nôm, thành lập và hoạt động muộn hơn văn học chữ nôm (khoảng cuối cố gắng kỉ XIII mới xuất hiện), tồn tại, phát triển đến không còn thời kì văn học tập trung đại. Văn học tập chữ Nôm đa phần là thơ, khôn cùng ít thành phầm văn. Vào văn học chữ Nôm, chỉ chiêu mộ hể nhiều loại tiếp thu từ china như phú, văn tế, thơ Đường luật, còn đa số là thể loại văn học dân tộc như ngâm khúc viết theo thể tuy nhiên thất lục bát, truyện thơ viết theo thể lục bát, hát nói viết theo thể thơ khá thoải mái có kết hợp với âm nhạc, hoặc thể một số loại văn học trung hoa đã được dân tộc hoá phần làm sao như thơ Đường khí cụ thất ngôn xen lục ngôn. Văn học chữ Nôm có những thành tựu to ở tất cả các thể loại kể trên.Sự tồn tại, cải cách và phát triển của văn học chữ hán và văn học tập chữ Nôm cho biết hiện tượng song ngữ sống văn học tập trung đại Việt Nam. Nhì thành phần văn học tập này không trái chiều nhau mà bổ sung cập nhật cho nhau trong vượt trình cải cách và phát triển của văn học dân tộc.II – tắc GIAI Đ0ạ
N PHÁI TRIÊN CỦA Wẵ
N Hục trường đoản cú THÊ Kỉ
XĐÊN HÊT THÊ Kỉ XIX Văn học trung đại việt nam phát triển qua bốn quá trình lớn.1. Giai đ0ạm từ cầm cố kỉ X cho hết vắt kỉ XIW Văn học quy trình tiến độ này cải cách và phát triển trong hoàn cảnh lịch sử sệt biệt: dân tộc ta giành được quyền hòa bình tự chủ vào thời gian cuối thế kỉ X, lập các kì tích trong các cuộc binh lửa chống xâm lăng (chống quân Tống núm kỉ XI, phòng quân Mông – Nguyên cố gắng kỉ XIII). Sau những cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc là việc làm xây dựng quốc gia trong hoà bình. Chính sách phong kiến nước ta nhìn tầm thường đang sống thời kì phân phát triển. Văn học giai đoạn này có những bước ngoặt lớn. Thứ 1 là văn học viết chính thức ra đời từ cố kỉnh kỉ X và sau đó là sự mở ra của văn học tập chữ Nôm vào thời gian cuối thế kỉ XIII. Những bước ngoặt này xuất hiện thêm sự cải tiến và phát triển toàn diện, mạnh khỏe của văn học tập dân tộc: lân cận văn học dân gian đã gồm văn học tập thành văn, lân cận văn học tiếng hán đã có văn học chữ Nôm. Về phương diện nội dung, xét trên đều nét lớn, văn học nuốm kỉ X – thế kỉ XIV mang nội dung yêu nước Với âm hưởng hào hùng. Các tác phẩm như Vận nước (Quốc tộ) của Pháp Thuận, Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu) của Lí Công Uẩn, bài bác thơ giang san nước nam giới (Nam quố 1. A — – – – A cho cái văn học tập yêu nước. Hầu như tác phẩm như Hịch tướng mạo sĩ (Dụ chư tì tướng tá hịch văn) của trần Quốc Tuấn, Phò giá chỉ về gớm (Tụng giá chỉ hoàn gớm sư) của è cổ Quang Khải, Tỏ lòng (Thuật hoài) của Phạm Ngũ Lão, Phú sông Bạch Đằng105Về phương diện nghệ thuật, văn học chữ hán việt với các thể một số loại tiếp thu từ trung hoa có phần đông thành tựu khủng như văn chính luận (Chiếu dời đô, Hịch tướng tá sĩ), văn xuôi viết về định kỳ sử, văn hoá (Đại Việt sử kí của Lê Văn Hưu, Việt điện u linh tập của Lí Tế Xuyên,…), thơ phú (các chế tác của Pháp Thuận, trần Quang Khải, Phạm Ngũ Lão, Trương Hán Siêu, Nguyễn Trung Ngạn,…). Văn học chữ thời xưa đặt hầu hết viên gạch đầu tiên trên con đường phát triển của văn học viết bằng ngữ điệu dân tộc với một vài bài thơ, bài phú Nôm. Giai đ0ạm từ cụ kỉ XW cho hết thế kỉ XVII Về hoàn cảnh lịch sử, nhân dân ta tiếp tục làm nên kì tích vào cuộc kháng iến chống quân Minh làm việc nủ ế kỉ XV, đưa chính sách phong kiến Việt Nam đạt mức đỉnh cao cực thịnh ở nửa cuối chũm kỉđó. Cách sang rứa kỉ XVI, tuy chính sách phong loài kiến đã bao gồm những thể hiện khủng hoảng dẫn đến đao binh và non sông bị phân chia cắt, tuy vậy nhìn chung thực trạng xã hội vẫn ổn định. Văn học tập giai đoạn này có bước cách tân và phát triển mới, vào đó nổi bật nhất là phần nhiều thành tựu thẩm mỹ củ học tập chữ Nôm. Văn học tập viết bao gồm thức mở ra hai thành phần: văn học tiếng hán và văn học tập chữ Nôm. Hiện tượng “văn sử triết bất phân” khá đậm vào văn học thời Lí -Trần sẽ mờ nhạt dần dần từ nắm kỉ XV, khi xuất hiện ngày càng những tác phẩm giàu hóa học văn chương hình tượng. Về mặt nội dung, văn học nạm kỉ XV – vắt kỉ XVII đi từ nội dung yêu nước mang âm hưởng ngợi ca đến ngôn từ phản ánh, phê phán hiện nay xã hội phong kiến. Văn học tập thời khởi nghĩa Lam sơn mà tiêu biểu vượt trội là các sáng tác của phố nguyễn trãi như Quân trung tự mệnh tập, Đại cáo bình Ngô,… là việc kết tinh thành quả văn học tập yêu nước của năm núm kỉ trước đó. Thiên nam ngữ lục (thế kỉ XVII) là thành phầm diễn ca lịch sử vẻ vang Viết bằng văn bản Nôm, mang cảm xúc hào hùng, tràn trề niềm trường đoản cú hào dân tộc. Những sáng tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm, Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ đã ghi lại sự chuyển l g từ cảm xúc ngợi ca non sông và vương vãi triều phong loài kiến sang cảm hứng phê phán đều tệ lậu làng hội, những suy thoái và phá sản về đạo đức.Về góc nhìn nghệ thuật, văn học chữ Hán cách tân và phát triển với nhiều thể loại phong phú, nhất là thành tựu của văn thiết yếu luận (Đại cáo bình Ngô, Quân trung từ bỏ mệnh tập của Nguyễn Trãi) cùng bước trưởng thành vượt bậc của văn xuôi trường đoản cú sự (Thánh Tông di thảo tương truyền của Lê Thánh Tông, Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ), Văn học tập chữ Nôm bao gồm sự Việt hoá thể loại tiếp thu tự Trung Quốc(1) Hào khí Đông A là hào khí thời Trần. Chữ è (9%) có chữ Đông (j0 và bộ phụ (5) của chữ A (fl) chế tạo thành.106đồng thời sáng tạo những thể loại văn học dân tộc. Thuở đầu là thơ Nôm Viết theo thể Đường luật và Đường mức sử dụng Xen lục ngôn (Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi, Hồng Đức quốc ẩ ập của cá mang thời Lê Thánh Tông, Bạch Vân quốc ngữ thi của Nguyễn Bỉnh Khiêm,…), kế tiếp là khúc ngâm, khúc vịnh viết theo thể tuy vậy thất lục chén bát (Tứ thời khúc vịnh của Hoàng Sĩ Khải), diễn calịch sử Viết theo thể lục bát (Thiên nam giới ngữ lục – khuyết danh) và tuy vậy thất lục chén (Thiên nam minh giám – khuyết danh).t Jai tî sını3. Giai đ0ạm từ rứa kỉ XVIII mang lại mửa đầu cố kỉ XIX Văn học cải cách và phát triển trong hoàn cảnh đất nước có nhiều biến đụng bởi nội chiến phong kiến với bão táp của trào lưu nông dân khởi nghĩa mà đỉnh cao là khởi nghĩa Tây Sơn. Cơ chế phong con kiến đi từ khủng hoảng rủi ro đến suy thoái. Cuộc khởi nghĩa của người hero áo vải vóc Nguyễn Huệ đã và một lúc lật đổ các tập đoàn phong kiến Đàng trong (chúa Nguyễn), Đàng quanh đó (vua Lê, chúa Trịnh), tiến công tan các cuộc thôn tính của quân Xiêm ngơi nghỉ phía nam, quân Thanh sống phía bắc. Trào lưu Tây tô suy yếu, triều Nguyễn khôi phục chính sách phong kiến siêng chế và giang sơn nằm trước hiểm hoạ xâm lăng của thực dân Pháp. Văn học trở nên tân tiến vượt bậc, có tương đối nhiều đỉnh cao nghệ thuật. Đây là giai đoạn bùng cháy nhất của văn học trung đại Việt Nam, được ca ngợi là tiến độ văn học tập cổ điển. Về mặt nội dung, văn học ráng kỉ XVIII – nửa đầu cố gắng kỉ XIX chứng kiến sự xuất hiện của trào lưu giữ nhân đạo công ty nghĩa. Khá nổi bật lên trong sáng tác văn học quy trình này là tiếng nói của một dân tộc đòi quyền sống, đòi niềm hạnh phúc và đấu tranh giải phóng con người, trong các số đó có phần con tín đồ cá nhân, độc nhất là bạn phụ nữ. Mọi tác phẩm vượt trội là Chinh phụ dìm – nguyên tác chữ hán của Đặng è cổ Côn, bạn dạng dịch Nôm của Đoàn Thị Điểm (?), Cung oán ngâm khúc của Nguyễn Gia Thiều, thơ hồ nước Xuân Hương, thơ Bà thị trấn Thanh Quan, Hoàng Lê độc nhất thống chí của Ngô gia văn phái,… Nguyễn Du Với những tập thơ chữ hán việt và đặc biệt là kiệt tác Truyện Kiều được xem như là đỉnh tối đa của văn học trung đại Việt Nam. Thơ văn Nguyễn Công Trứ, Cao Bá Quát,… vẫn liên tiếp tinh thần nhân đạo truyền thốngnhưng mặt khác l o riêng tư và ý nhỏ người. Về mặt nghệ thuật, văn học cách tân và phát triển mạnh lẫn cả về văn xuôi và văn vần, cả văn học chữ hán việt và chữ Nôm. Địa vị văn học chữ nôm và mọi thể một số loại văn học dân tộc như thơ Nôm Viết theo thể Đường luật, ngâm khúc viết theo thể song thất lục bát, truyện thơ Viết theo thể lục bát,… được xác minh và đạt mức đỉnh cao. Văn xuôi từ bỏ sự chữ hán việt cũng có được những thành tựu thẩm mỹ và nghệ thuật lớn về đái thuyết chương hồi với phái nam triều công nghiệp diễn chí (Nguyễn Khoa Chiêm), Hoàng Lê độc nhất thống chí (Ngô gia văn phái); về thể kí cùng với Thượng ghê kí sự (Lê Hữu Trác), Vũ trung tuỳ cây bút (Phạm Đình Hổ),…1074. Quy trình mửa cuối thay kỉ XIX Thực dân Pháp tiến hành xâm lược Việt Nam. Nhân dân toàn nước kiên cường bất khuất đứng lên kháng giặc nước ngoài xâm. Tuy thế rồi non sông dần lâm vào tình thế tay giặc. Xóm hội việt nam chuyển dần từ xã hội phong con kiến sang thực dân nửa phong kiến. Văn hoá phương Tây bước đầu có những ảnh hưởng tới đời sống xã hội Việt Nam. Về mặt nội dung, văn học tập yêu nước nửa cuối vậy kỉ XIX cách tân và phát triển rất phong phú và nhìn bao quát mang âm hưởng bi tráng. Nguyễn Đình Chiểu Với đầy đủ tác phẩm có giá trị cao như Văn tế nghĩa sĩ yêu cầu Giuộc, Ngư tiềuy thuật vấn đáp,… được xem là tác gia văn học tập yêu nước lớn nhất của tiến độ này. Ngoài ra còn phải nói đến thơ văn yêu nước của Phan Văn Trị, Nguyễn Thông, Nguyễn quang đãng Bích, Nguyễn Xuân Ôn,… bốn tưởng canh tân nước nhà được tạo nên một cách găng tay trong các phiên bản điều è cổ của Nguyễn trường Tộ. Thơ ca trữ tình – trào phúng dành được những thành tựu xuất nhan sắc với phần đa sáng tác của Nguyễn Khuyến, Tú Xương – nhì tác gia lớn cuối cùng của văn học tập trung đại Việt Nam.Về mặt nghệ thuật, văn học chữ quốc ngữ xuất hiện thêm nhưng văn học chữ Hán, chữ Nôm vẫn là chính. Thơ Nguyễn Khuyến, Tú Xương là thành tích nghệ thuật rực rỡ của quá trình này. Chế tác văn học hầu hết vẫn theo phần đông thể loại và thi pháp truyền thống. Tuy nhiên, sự xuất hiện một số thành tựu văn xuôi viết bằng văn bản quốc ngữ của Nguyễn Trọng quản ngại (Truyện thầy La-za-rô Phiền), Trương Vĩnh Kí (Chuyến đi Bắc Kì năm Ất Hợi), Huỳnh Tịnh Của (Chuyện giải buồn),… đã bước đầu đem lại cho văn học những đổi mới theo hướng tân tiến hoá.III – NHỨNG Đặc ĐIÊM LỨN WÊ Nậ
N Hục từ THÊ Kỉ X ĐÊN HËT THË Ki XIXVăn học trung đại vn phát triển vào sự tác động khỏe khoắn của truyền thống cuội nguồn dân tộc, thức giấc thần thời đại và những tác động từ nước ngoài, đa số là tự Trung Quốc.1. Chủ nghĩa yêu mưỨ6 nhà nghĩa yêu nước là ngôn từ lớn, xuyên suốt quy trình tồn tại và cải tiến và phát triển của văn học trung đại Việt Nam. Công ty nghĩa yêu nước vào văn học tập trung đại nối sát với bốn tưởng “trung quân ái quốc” (trung cùng với vua là yêu thương nước, yêu thương nước là trung với vua). Mặc dù nhiên, bốn tưởng yêu thương – ܬܝ ܠ — -ܠܐ- ܐ yề 1 – ناشر ے ہے۔” – كيم tộc Việt Nam.1 са у o o108Chủ nghĩa yê Ốc gọi hiên rất đa dạng mẫu mã đa dạng, là âm điệ ùng khi tổ quốc chống nước ngoài xâm, là âm hưởng bi ai lúc nước mất đơn vị tan, là giọng điệu khẩn thiết khi non sông trong cảnh thái bình thịnh trị. Quan sát chung, nhà nghĩa yêu thương nước được thể hiện triệu tập ở một số phương diện:ý thức chủ quyền tự chủ, từ bỏ cường, tự hào dân tộc (Sông núi nước Nam, Đại Cáo bình Ngô), lòng căm thù giặc, tỉnh thần quyết đấu quyết thắng kẻ thù (Hịch tướng sĩ), trường đoản cú hào trước chiến công thời đại (Phò giá về kinh), tự hào trước truyền thống lịch sử (Phú sông Bạch Đằng, Thiên nam giới ngữ lục), biết ơn, ca tụng những bạn hi sinh vì non sông (Văn tế nghĩa sĩ nên Giuộc), tình cảm thiên nhiên non sông (những bài bác thơ Viết về vạn vật thiên nhiên trong văn học Lí – Trần, trong sáng tác của Nguyễn Trãi, Nguyễn Khuyến,…).2. Công ty nghĩa nhâm đạ0 công ty nghĩa nhân đạo cũng là nội dung lớn, xuyên suốt văn học trung đại Viêt Nam. Chủ nghĩa nhân đạo trong văn học tập trung đại vừa bắt nguồn từ truyền thống lịch sử nhân đạo của người việt Nam, từ cỗi nguồn văn học dân gian, vừa chịu ảnh hưởng tư tưởng nhân văn tích cực và lành mạnh vốn tất cả của Phật giáo, Nho giáo, Đạo giáo. Truyền thống nhân đạo của người việt Nam biểu lộ qua lối sống “thương bạn như thể yêu đương thân”, qua những vẻ ngoài đạo lí, hồ hết thái độ ứng xử xuất sắc đẹp giữa fan với người,… tư tưởng nhân văn của Phật giáo là trường đoản cú bi, bác ái; của đạo nho là học thuyết nhân nghĩa, tứ tưởng thân dân; của Đạo giáo là sinh sống thuận theo từ nhiên, hoà hợp với tự nhiên. Hủ nghĩa nhân đạ g Văn bọn họ g đại cũng khá phong phú, đa dạng, biểu thị ở lòng mến người; lên án, tố cáo hầu như thế lực hung tàn chà sút lên con người; khẳng định, đề cao con bạn về các mặt phẩm chất, tài năng, hồ hết khát Vọng chân chủ yếu như khát khao về quyền sống, quyền hạnh phúc, quyền trường đoản cú do, khao khát về công lí, chính nghĩa; tôn vinh những quan hệ giới tính đạo đức, đạo lí xuất sắc đẹp giữa người với người. Rất có thể thấy những biểu hiện của chủ nghĩa nhân đạo nói bên trên qua những tác phẩm văn học tập Phật giáo thời Lí (Cáo bệnh, bảo mọi bạn của Mãn Giác, Tỏ lòng của không Lộ,…), chế tạo của nguyễn trãi (Đại cáo bình Ngô, Tùng, Cảnh ngày hè,…), Nguyễn Bỉnh Khiêm (Ghét chuột, Nhàn,…), Nguyễn Dữ (Chuyện người con gái Nam Xương, Chuyện chức phán sự đền Tản Viên,…). Cảm hứng nhân đạo đặc biệt nổi bật ở những tác phẩm thuộc quy trình văn học nạm kỉ XVIII— giữa núm kỉ XIX như Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm khúc, thơ hồ nước Xuân hương thơm (Bánh trôi nước, Mời trầu, chùm thơ từ bỏ tình), Truyện Kiều của Nguyễn Du, Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu,…3. Xúc cảm thế sự
Cảm hứng thế sự biểu thị khá rõ nét từ văn học tập cuối thời è (thế kỉ XIV). Lúc triều đại đơn vị Trần có những thể hiện suy thoái là dịp văn học nhắm tới phản ánh lúc này xã hội, phản ánh cuộc sống đau khổ của nhân dân. Cảm giác thế sự biến hóa nội dung lớn trong sạch tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm qua những bài bác thơ viết về người tình thế thái. Văn học viết về ráng sự bao gồm bước cách tân và phát triển trong hai cầm kỉ XVIII cùng XIX; các tác giả nhắm đến hiện thực cuộc sống, lúc này xã hội đương thời để ghi lại “những điều trông thấy”. Lê Hữu Trác viết Thượng khiếp kí sự, Phạm Đình Hổ Viết Vũ trung tuỳ bút. Nói theo một cách khác đến một tranh ảnh về cuộc sống nông thôn trong thơ Nguyễn Khuyến, một buôn bản hội thị thành trong thơ Tú Xương. Cảm hứng thế sự trong văn học trung đại đã đóng góp thêm phần tạo chi phí đề mang đến sự ra đời của văn học hiện tại trong giai đoạn sau. Quan sát chung, văn học tập trung đại vn chịu ảnh hưởng của Phật giáo, Đạo giáo và đặc biệt là Nho giáo. Thân phụ ông ta đang tiếp thu hồ hết yếu tố tích cực, đồng thời tinh giảm những yếu tố tiêu cực của cả Nho, Phật và Đạo.W – NHỨNG Đặc ĐIÊM Lớ
N VÊ NGHệ THUậ
I củ
A Wẵ
N Hục tự THÊ Kỉ X ĐÊN HÊT THÊ KÍXIX 1. Tính quy phạm với sự phá Wữ tính quy phạm
Tính quy phạm, đặc điểm nổi bật của văn học trung đại, là việc quy định nghiêm ngặt theo khuôn mẫu. Tính quy phạm biểu hiện ở ý kiến văn học: coi trọng mục tiêu giáo huấn “thi dĩ ngôn chí” (thơ nhằm nói chí), “Uăn dĩ tải đạo”(Văn để chở đạo); ở tứ duy thẩm mỹ và nghệ thuật : nghĩ theo phong cách mẫu nghệ thuật có sẵn đã thành công thức; làm việc thể một số loại văn học tập với phần lớn quy định ngặt nghèo về kết cấu; sinh hoạt cách thực hiện thi liệu : dẫn các điển tích, điển cố, dùng các văn liệu quen thuộc. Do tính quy phạm, văn học tập trung đại thiên về cầu lệ, tượng trưng.o chúng ta g đại, nhất là nhũ ác mang tài năng, mộtmặt vâng lệnh tính quy phạm, mặt kì cục phá vỡ vạc tính quy phạm, phạt huy đậm chất ngầu sáng tạo trong cả câu chữ và hình thức biểu hiện.۔۔۔۔ –محےTuy nhiên2. Khuynh hưỨng trang nhã và Xu hưỨng bình dị
Tính lịch sự cũng là điểm lưu ý của văn học tập trung đại, biểu lộ ở đề tài, chủ đề hướng đến cái cao cả, long trọng hơn là loại đời thường, bình dị; ở hình mẫu nghệ thuật nhắm đến vẻ hã, mĩ lệ hơn là vẻ đẹp đơn sơ, mộc mạc; sinh sống ngôn ngữ nghệ thuật và thẩm mỹ là cấu tạo từ chất ngôn ngữ cao quý, cách diễn tả trau chuốt, hoa mĩ hơn là thông tục, từ bỏ nhiên, ngay gần với đời sống.110Tuy nhiên, trong vượt trình phát triển của văn học trung đại, xu hướng ngày càng đính thêm bó với thực tại đã chuyển văn học tập từ phong thái trang trọng, tao nhã về gần với cuộc sống hiện thực, thoải mái và tự nhiên và bình dị.3. Tiếp thụ và dân tộc h0á tinh họa tiết hoa văn học nước ng0ài
Văn học tập trung đại vn phát triển theo quy khí cụ vừa tiếp nhận vừa dân tộc hoá tinh họa tiết hoa văn học nước ngoài, đa số là văn học Trung Quốc. Thu nạp tinh họa tiết thiết kế học china cho đề xuất về ngôn ngữ thì cần sử dụng chữ Hán nhằm sáng tác; về thể loại thì hấp thụ thể cổ phong, thể Đường phương pháp trong văn vần, thể hịch, cáo, chiếu, biểu, truyện kí, tiểu thuyết chương hồi trong văn xuôi,…; về thi liệu thì sử dụng những điển cố, thi liệu Hán văn. Quy trình dân tộc hoá bề ngoài văn học đã sáng tạo ra chữ thời xưa trên các đại lý những thành tố của chữ nôm để ghi âm, biểu đạt nghĩa tiếng Việt và sử dụng chữ Nôm trong sáng tác; Việt hoá thể thơ Đường chế độ thành thơ Nôm Đường luật, thất ngôn xen lục ngôn sángt hể thơ dân tộc bản địa như lục bát, song thất lục bát, ác thể dìm khúc, truyện thơ, hát ử dụng lời ăn tiếng nói, cách biểu đạt của nhân dân trong trắng tác. Trong cả mười núm kỉ, văn học trung đại nước ta đã trở nên tân tiến trong sự gắn bó cùng với vận mệnh đất nước, nhân dân. Cùng với văn học tập dân gian, văn học trung đại góp phần làm đề xuất diện mạo hoàn chỉnh và đa dạng của văn học dân tộc ngay từ buổi đầu, sản xuất cơ sở bền vững cho sự cải cách và phát triển của văn học ở phần nhiều thời kì sau.HƯỨNG Dẫ
NHụt Bằ
I1. Nêu rất nhiều điểm phổ biến và riêng rẽ của hai thành phần Văn học chữ hán việt và văn học chữ Nôm.2. Phụ thuộc kiến thức được trình diễn trong mục II (Các giai đoạn cách tân và phát triển của văn học tập từ cố kỉ Xđến hết thay kỉ XIX), lập bảng tổng kết về tình hình phát triển của văn học vn thời trung đại theo chủng loại sau:Sự khiếu nại Văn học,Giai đoạn văn học tập Nội dung thẩm mỹ và nghệ thuật tác giả, tác phẩm3. Nêu một trong những tác phẩm văn học sẽ học trong lịch trình THCS để triển khai sáng tỏ những đặc điểm lớn về ngôn từ của văn học vn từ cụ kỉ X mang lại hết nuốm kỉ XIX.4. Văn học vn từ cố kỉnh kỉ X mang lại hết nỗ lực kỉ XIX tất cả những điểm lưu ý lớn như thế nào về nghệ thuật ? từ bỏ những điểm sáng này, theo anh (chị), cách đọc văn học tập trung đại có điều gì khác cách đọc văn học hiện đại ?
GHI NHỞ
Văn học vn từ cố kỉ X đến hết rứa kỉ XIX được hotline là văn học trung đại, gồm hai thành phần: văn học tiếng hán và văn học chữ Nôm, cải tiến và phát triển qua tứ giai đoạn. Những điểm lưu ý lớn về ngôn từ là công ty nghĩa yêu nước, công ty nghĩa nhân đạo và cảm xúc thế sự. Những đặc điểm lớn về thẩm mỹ là tính quy phạm, tính trang nhã; vừa thu nạp tỉnh kiểu thiết kế học nước ngoài, vừa sáng chế những quý giá văn học mới mang bản sắc dân tộc.112
Văn học Việt Nam bao hàm văn học tập dân gian với văn học viết. Ở bài trước, bọn họ đã đi tìm hiểu về văn học tập dân gian bởi vì vậy ở bài này bọn họ sẽ được Thầy Phạm Hữu Cường (giáo viên môn Ngữ văn tại hệ thống Giáo dục toyotahungvuong.edu.vn) khuyên bảo phần tiếp theo sau của văn học vn đó là văn học tập viết từ nỗ lực kỉ X đến hết núm kỉ XIX.
I. Các thành phần của VHVN từ thay kỉ X đến hết ráng kỉ XIX
1.Văn học chữ Hán
Các chế tác chữ Hán của người ViệtXuất hiện khôn xiết sớm vĩnh cửu trong suốt quá trình hình thành và trở nên tân tiến của văn học tập trung đại bao hàm cả thơ với văn xuôi
Tác trả là những học thức Hán học
Thể các loại gồm: chiếu, biểu, hịch, cáo, truyện truyền kì, kí sự, tè thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường luật
VD: Hịch tướng mạo sĩ (Trần Quốc Tuấn), Thuật hoài (Phạm Ngũ Lão),…
2. Văn học chữ Nôm
Xuất hiện khoảng chừng thế kỉ XIIITồn tại và cải cách và phát triển đến không còn thời kì văn học trung đạiTác đưa trí thức nho học phong kiến
Chủ yếu hèn là thơ và hết sức ít khi tất cả tác phẩm văn xuôi. Một vài thể một số loại tiếp thu tự văn học Trung Quốc, một vài được dân tộc bản địa hóa như thơ Nôm, Đường luật, Đường điều khoản thất ngôn xen lục ngôn
VD: biến đổi của Bà huyện Thanh Quan, hồ nước Xuân Hương,…
II. Các giai đoạn cải cách và phát triển của VHVN từ cố gắng kỉ X cho hết vắt kỉ XIX
Giai đoạn 1: Từ nỗ lực kỉ X cho hết nỗ lực kỉ XIVGiai đoạn 2: Từ nắm kỉ XV cho hết gắng kỉ XVIIGiai đoạn 3: Từ cố kỉnh kỉ XVIII mang đến nửa đầu gắng kỉ XIXGiai đoạn 4: trường đoản cú nửa đầu cầm kỉ XIX mang đến cuối nỗ lực kỉ XIX1. Giai đoạn 1: Từ vậy kỉ X mang đến hết nuốm kỉ XIV
Văn học tập thời kì này sở hữu nội dung: khôi phục nền văn hiến, để nền móng đến văn học tập trung đại thể hiện lòng tin yêu nước, hào khí thời đại (Hào khí Đông A)Văn học chữ thời xưa đóng vai trò công ty đạo. Văn học chữ Nôm bắt đầu phát triểnChủ yếu hèn văn chủ yếu luận, thơ phú
Tác phẩm tiêu biểu: nhà nước nước phái nam (Lý thường xuyên Kiệt), Chiếu dời đô (Lý Công Uẩn), Hịch tướng mạo sĩ (Trần Quốc Tuấn), …
2. Giai đoạn 2: Từ cụ kỉ XV đến hết nuốm kỉ XVII
Văn học tập thời kì này sở hữu nội dung: yêu nước mang dư âm ca ngợi, phê phán làng hội phong kiếnVăn học chữ Hán cải cách và phát triển nhiều thể loại: văn xuôi chủ yếu luận, văn từ bỏ sự
Văn học chữ hán Việt hóa những thể các loại tiếp thu từ bỏ văn học Trung Quốc, sáng chế thể các loại văn học tập dân tộc
Tác phẩm tiêu biểu: Đại cáo Bình Ngô (Nguyễn Trãi), Bạch Vân Quốc ngữ thi (Nguyễn Trãi), Truyền kì Mạn Lục (Nguyễn Dữ),…
3. Quy trình tiến độ 3: Từ núm kỉ XVIII mang đến nửa đầu thế kỉ XIX
Xuất hiện tại trào giữ nhân đạo chủ nghĩaVăn học tiếng hán đạt được rất nhiều thành tựu nghệ thuật và thẩm mỹ lớn (văn xuôi từ sự, ký, tùy bút,…)Văn học tập chữ Nôm đạt mức đỉnh cao (thơ Nôm Đường luật, khúc ngâm tuy vậy thất lục bát, truyện thơ lục bát,…)
Tác phẩm tiêu biểu: Truyện Kiều (Nguyễn Du), Thơ Nôm (Hồ Xuân Hương), Chinh phụ dìm (Đặng nai lưng Côn, Đoàn Thị Điểm),…
4. Quy trình 4: từ bỏ nửa đầu thế kỉ XIX cho cuối cầm kỉ XIX
Văn học yêu nước mang âm hưởng bi trángTư tưởng canh tân đất nước
Thơ trữ tình trào phúng đạt được những chiến thắng xuất sắc
Văn học tập chữ Quốc ngữ ra đời cạnh bên văn học chữ thời xưa và văn học chữ Nôm
Tác phẩm tiêu biểu: Văn tế nghĩa sĩ nên Giuộc, Lục Vân tiên (Nguyễn Đình Chiểu), thư trữ tình, trào phúng của Nguyễn Khuyến, Tú Xương, …
III. Những điểm lưu ý lớn về câu chữ của văn học tập Việt Nam từ núm kỉ X đến hết thế kỉ XIX
1. Chủ nghĩa yêu thương nước
Đặc điểm:
Là nội dung che phủ và cảm xúc xuyên suốt trong quy trình văn họcGắn ngay tắp lự với tư tưởng trung quân ái quốc
Biểu hiện: ý thức quyết chiến, quyết thắng chống giặc nước ngoài xâm và tình yêu quê hương đất nước
2. Nhà nghĩa nhân đạo
Đặc điểm: xuất phát điểm từ truyền thống nhân vật dân tộc, từ bỏ văn học dân gian, tác động tư tưởng nhân văn tích cực và lành mạnh của đạo Phật, Nho giáo, Đạo giáo.Biểu hiện: đề cao đạo đức lối sống thương tín đồ như thể yêu đương thân, lên án tố cáo hầu như thế lực tàn khốc chà đấm đá phẩm chất con người,…3. Cảm giác thế sự
Đặc điểm: lộ diện khá rõ ràng từ văn học cuối thời Trần, khi xã hội suy thoái, đổi thay nội dung lớn trong trắng tác của Nguyễn Bỉnh Khiêm, xúc cảm thế sự đóng góp phần tạo tiền đề mang đến văn học thực tại ở giai đoạn sauBiểu hiện: hướng về phía hiện thực thôn hội, hướng đến cuốc sinh sống để lưu lại những điều tai nghe, mắt thấy; phản ánh hiện thực xã hội, phản chiếu cuộc sống đau đớn của nhân dân
IV. Những điểm lưu ý lớn về nghệ thuật của văn học Việt Nam từ cố gắng kỉ X mang đến hết ráng kỉ XIX
1. Tính quy phạm và bài toán phá vỡ lẽ tính quy phạm
Tính quy phạm là sự việc quy định chặt chẽ theo khuôn mẫuQuan điểm văn học coi trọng mục đích giáo huấn, tư duy thẩm mỹ và nghệ thuật có sẵn thành công xuất sắc thức; sử dụng nhiều điển tích, điển cố,…
Tuy nhiên ở các tác giả tài năng năng một mặt vâng lệnh tính quy phạm, một phương diện phá vỡ lẽ nó cả về nội dung và nghệ thuật
2. Khuynh hướng trang nhã và xu hướng bình dị
Tính quý phái thể hiện: đề tài hướng tới cái cao cả, trang trọng; biểu tượng nghệ thuật hướng đến vẻ rất đẹp tao nhã, mĩ lệ; ngữ điệu chua chuốtXu hướng bình dị thể hiện: văn học đính bó với hiện tại thực ngay sát với đều điều tự nhiên và thoải mái và bình dị
3. Hấp thụ và dân tộc hóa tinh họa tiết thiết kế học nước ngoài
Tiếp thu tinh họa tiết học Trung QuốcQúa trình dân tộc hóa được biểu hiện qua việc trí tuệ sáng tạo chữ Nôm ghi âm diễn tả bằng giờ đồng hồ Việt; lấy đề bài thi liệu từ đời sống của nhân dân Việt Nam
V. Kết luận
Suốt 10 chũm kỉ văn học cải tiến và phát triển gắn bó với vận mệnh dân tộcVăn học tập trung đại đóng góp thêm phần làm buộc phải diện mạo văn học tập dân tộc, chế tác tiền đề mang lại văn học quá trình sau vạc triển.
Hy vọng với bài viết này để giúp đỡ ích cho những em trong quy trình học môn Ngữ văn lớp 10.
