Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng là tình trạng vô cùng nguy hiểm. Theo thống kê từ Tổ chức Y tế thế giới, khoảng 47% trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng máu là do biến chứng từ nhiễm trùng rốn và 21% trường hợp trẻ đi khám có liên quan đến nhiễm trùng rốn. Do đó, bố mẹ cần hết sức lưu tâm khi thấy những biểu hiện bất thường ở rốn trẻ. Bạn đang xem: Nhiễm trùng rốn sơ sinh
Tình trạng nhiễm trùng rốn là như thế nào?
Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng bao gồm các bệnh lý nhiễm trùng có thể gặp phải trước sinh, trong khi sinh và sau sinh 28 ngày. Khi dây rốn bị nhiễm trùng sẽ làm tăng nguy cơ uốn ván – một nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ sơ sinh.
Nhiễm trùng rốn là tình trạng nhiễm trùng khu vực cuống rốn và có thể lan rộng ra xung quanh. Khi đó, vùng xung huyết có thể lan rộng ra thành bụng và kèm theo các triệu chứng như sưng tấy, phù nề, chảy dịch mủ có mùi hôi.
Một số tác nhân có hại gây nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh sau khi rốn trẻ sơ sinh rụng bao gồm vi khuẩn gram (-) từ đường ruột tấn công lên rốn qua phân; vi khuẩn tụ cầu vàng xâm nhập từ da vào rốn; vi trùng uốn ván xâm nhập từ dụng cụ hỗ trợ sinh sản không được sát trùng trước đó.
Dấu hiệu rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng
Khi dây rốn đã khô sẽ chuyển thành màu nâu hoặc đen và đó là dấu hiệu bình thường. Thậm chí rốn có thể chảy ít máu hoặc chảy ít dịch kèm tình trạng rốn trẻ sơ sinh có mùi nhẹ nhưng sẽ dần biến mất khi rụng rốn.
Các dấu hiệu và hình ảnh rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng mà bố mẹ có thể nhận biết bao gồm:
Tại khu vực chân rốn của trẻ bị sưng tấy và phù nề. Rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu khó cầm hoặc chảy máu quá nhiều lần trong ngày. Một số triệu chứng toàn thân như: Trẻ sốt cao, thở nhanh, vàng da, bỏ ăn, quấy khóc…
Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng có nguy hiểm không?
Rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng nguy hiểm như thế nào? Rốn là con đường vận chuyển chất dinh dưỡng cùng oxy từ bánh nhau của mẹ đến thai nhi và dây rốn được nối thẳng vào gan của trẻ. Do vậy, nếu rốn bị nhiễm trùng sẽ lan đến gan rất nhanh và gây tổn thương gan của trẻ.
Nguy hiểm hơn, rốn còn đi trực tiếp vào máu của trẻ. Do đó, khi trẻ bị nhiễm trùng rốn nếu không được xử lý kịp thời sẽ nhanh chóng dẫn đến nhiễm trùng huyết, kéo theo sự tổn thương nghiêm trọng tại các mô và cơ quan trong cơ thể, thậm chí còn dẫn đến tử vong ở trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, nếu một em bé được sinh tại nhà hay em bé sinh non bị nhiễm trùng rốn thì nguy cơ trẻ sẽ bị uốn ván rốn là rất cao.
Các mức độ nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh
Bệnh nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh được phân chia theo nhiều mức độ, từ nhẹ đến nặng với triệu chứng cũng khác nhau.
Mức độ rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng theo WHO
Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, các chuyên gia đã phân chia tình trạng nhiễm trùng rốn trẻ sơ sinh thành 3 cấp độ, tương ứng với các dấu hiệu khác nhau:
Nhiễm trùng nhẹ:Rốn trẻ sơ sinh bị sưng tấy và phù nề nhưng chỉ xuất hiện ở chân rốn của trẻ.
Nhiễm trùng rốn trung bình:Tình trạng sưng tấy xuất hiện ở chân rốn và khu vực xung quanh ở đường kính 2cm. Lúc này, rốn đã bắt đầu có dấu hiệu hoại tử thành lớp cơ dưới da và kèm theo triệu chứng vàng da, sốt cao ở trẻ sơ sinh…
Nhiễm trùng nặng:Vết sưng tấy lan rộng quá 2cm và tình trạng hoại tử trở nên nghiêm trọng hơn, kèm theo triệu chứng nhiễm trùng máu, sốc nhiễm trùng.
Mức độ nhiễm trùng trẻ sơ sinh theo tiêu chuẩn nhập viện
Để biết tình trạng nhiễm trùng rốn ở trẻ sinh khi nào có thể tự xử lý ở nhà, khi nào cần đến gặp bác sĩ, bố mẹ có thể tham khảo ngay thông tin dưới đây:
Mức độ nhẹ:Trẻ cần được uống kháng sinh theo chỉ định từ bác sĩ và kết hợp việc vệ sinh, chăm sóc phần rốn tại chỗ một cách khoa học.
Mức độ trung bình:Bố mẹ bắt buộc phải đưa trẻ đi nhập viện để bác sĩ theo dõi tình trạng và tiến hành điều trị cho trẻ. Theo đó, bác sĩ có thể sẽ tiến hành chích kháng sinh theo đường tĩnh mạch với thời gian điều trị khoảng 7 ngày.
Mức độ nặng:Quá trình điều trị khá phức tạp, không chỉ dùng kháng sinh điều trị nhiễm trùng rốn mà còn cần kết hợp chữa triệu chứng các bệnh lý đi kèm. Cũng vì vậy mà thời gian điều trị có thể lên đến 14 ngày.
Hướng dẫn chăm sóc khi trẻ bị nhiễm trùng rốn
Như đã chia sẻ, hiện tượng rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe và cả tính mạng của trẻ. Do vậy, để nhanh chóng chấm dứt tình trạng nhiễm trùng rốn cho trẻ, ngoài việc thăm khám và điều trị theo chỉ định bác sĩ thì bố mẹ cũng cần chú ý trong cách chăm sóc rốn cho trẻ.
Cách chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh nhiễm trùng rốn có thể áp dụng cho cả trường hợp trẻ chưa rụng rốn, đã rụng rốn hoặc rốn còn tiết dịch và nhiễm trùng.
Chuẩn bị:
Dung dịch sát trùng: Cồn 70 độ hoặc Povidone Iodine 2-3% (Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các loại dung dịch này).Băng gạc, tăm bông sạch, đã được vô trùng. Chén chun vô trùng.Kềm vô trùng.Cách chăm sóc rốn cho trẻ bị nhiễm trùng rốn:
Bố mẹ cần rửa tay thật sạch và nên vệ sinh rốn cho trẻ sau khi trẻ tắm xong. Một tay dùng gạc y tế nâng dây rốn lên và lau sạch cuống rốn cũng như khu vực xung quanh. Sau đó khử trùng toàn bộ khu vực rốn, từ chân rốn ra vùng da xung quanh. Thông thường, sau 7-10 ngày sau sinh thì cuống rốn của trẻ sẽ rụng và cần khoảng 15 ngày để cuống rốn lành lại hoàn toàn. Trước khi rốn của trẻ lành hẳn, bố mẹ cần chú ý giữ cho rốn của trẻ luôn khô thoáng và sạch sẽ.Để rốn của trẻ khô tự nhiên và tự rụng xuống. Bố mẹ nên để hở rốn cho trẻ hoặc trong trường hợp rốn của trẻ còn ướt thì chỉ nên băng nhẹ nhàng sau khi vệ sinh. Việc băng quá dày sẽ càng làm rốn của trẻ thêm ẩm ướt và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Bố mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa ngay lập tức nếu thấy trẻ xuất hiện các triệu chứng bất thường như rốn rỉ dịch có mủ vàng kèm mùi hôi, rốn chảy máu khó cầm, vùng da quanh rốn sưng đỏ, rốn rỉ dịch kéo dài quá 2 ngày sau khi rụng, trẻ sốt cao liên tục, bỏ bú. Đồng thời, bố mẹ tuyệt đối không tự điều trị cho trẻ tại nhà, không tự ý cho trẻ uống thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.
Trên đây là thông tin cung cấp về tình trạng rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng. Đây là bệnh lý vô cùng nguy hiểm ở trẻ sơ sinh vì nó đe dọa đến tính mạng của trẻ. Bố mẹ cần hết sức chú ý trong việc chăm sóc rốn cho trẻ sau sinh trước khi rốn rụng và lành hoàn toàn, đồng thời ngăn ngừa bệnh lý nhiễm trùng rốn hiệu quả nhất.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Thị Cẩm Vân - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế toyotahungvuong.edu.vn Đà Nẵng. Bác đã có kinh nghiệm 07 năm làm Bác sĩ nội trú và Bác sĩ điều trị Nhi - Sơ sinh tại Bệnh viện Trung Ương Huế và Bệnh viện Đại học Y Dược Huế. Thế mạnh của bác là điều trị các bệnh lý Nhi khoa về hô hấp, tiêu hóa, bệnh lý truyền nhiễm, chăm sóc và điều trị trẻ sơ sinh, hồi sức sơ sinh.
Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới, có đến 47% trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng huyết có đường dẫn truyền từ nhiễm trùng rốn và khoảng 21% các trường hợp trẻ sơ sinh đến khám vì lý do khác có kèm theo nhiễm trùng rốn. Vì vậy, việc nhận diện và biết cách chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng rốn là vấn đề mà ông bố bà mẹ nên đặc biệt lưu tâm.
Nhiễm trùng ở trẻ sơ sinh bao gồm những bệnh lý nhiễm trùng có thể mắc phải trước sinh, trong khi sinh và sau sinh 28 ngày, trong đó có nhiễm trùng dây rốn hay nhiễm trùng rốn. Nhiễm trùng rốn có thể dẫn đến nguy cơ uốn ván rốn - một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh.
Nhiễm trùng rốn là nhiễm trùng cuống rốn sau khi sinh, nhiễm trùng có thể khu trú tại vị trí cuống rốn hoặc lan rộng, không còn ranh giới bình thường giữa da và niêm mạc rốn chỗ thắt hẹp, vùng sung huyết lan rộng ra thành bụng kèm phù nề, rỉ dịch hôi, đôi khi có mủ.
Một số tác nhân tạo nên nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh là: các loại vi khuẩn tụ cầu vàng từ ngoài da vào trong rốn, vi trùng gram (-) từ đường ruột thông qua phân gây nhiễm trùng lên rốn hoặc do vi trùng uốn ván từ các loại dụng cụ hỗ trợ sinh sản không được vô trùng.
Xem thêm: Trang Trí Góc Lớp Mầm Non Đẹp Nhất, 5 Cách Trang Trí Góc Mầm Non Mới Nhất 2023
2. Dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng dây rốn sơ sinh
Ngay tại chân rốn của trẻ sơ sinh bị đỏ và sưng
Tại vùng rốn trẻ sơ sinh có tiết ra chất dịch mủ có mùi hôi hoặc rốn vẫn còn ướt sau khi rụngĐỏ vùng da xung quanh rốn
Rốn chảy máu
Ngoài ra, một số dấu hiệu khác kèm theo như: trẻ bị sốt cao trên 38 độ C, bé thở nhanh (nhịp thở trên 60 lần/ phút), bé bị vàng da...
Sưng, có mủ, mùi hôi, ướt sau khi rụng là những dấu hiệu nhận biết của nhiễm trùng dây rốn sơ sinh
3. Nguy cơ biến chứng của nhiễm trùng rốn
Rốn là con đường di chuyển các chất dinh dưỡng và oxy từ bánh nhau của người mẹ đến thai nhi và dây rốn cũng được nối thẳng vào gan của trẻ. Chính vì thế, một khi rốn bị nhiễm trùng thì sẽ đi đến gan rất nhanh, thậm chí có thể đi vào máu và gây nhiễm trùng máu trẻ sơ sinh, đặc biệt nguy cơ tử vong ở trẻ cũng rất cao (40 – 80%).
Bên cạnh đó, nếu nhiễm trùng rốn xảy ra trên cơ địa của một em bé sinh non nhẹ cân hoặc xảy ra trên cơ thể của một em bé sinh tại nhà thì khả năng trẻ bị uốn ván rốn là rất cao.
Nhiễm trùng rốn có thể dẫn đến nguy cơ uốn ván
4. Phân độ nhiễm trùng rốn theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới
Mức độ nhiễm trùng nhẹ: Tình trạng sưng, đỏ chỉ diễn ra ngay tại chân rốn trẻ sơ sinh.Mức độ nhiễm trùng rốn trung bình: Mức độ sưng đỏ diễn ra ngay tại chân rốn lan ra xung quanh với đường kính dưới 2cm, kèm theo các triệu chứng sốt, vàng da ở trẻ sơ sinh...Nhiễm trùng rốn mức độ nặng: Tình trạng sưng, đỏ lan rộng hơn 2cm và bắt đầu hoại tử xuống lớp cơ dưới da trẻ, cùng với đó là các triệu chứng của nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng.
5. Tiêu chuẩn nhập viện
Mức độ nhẹ: Trẻ được cho uống kháng sinh kết hợp với việc vệ sinh vùng rốn tại chỗ bằng dung dịch cồn 70%Mức độ trung bình: Trẻ sơ sinh bắt buộc phải nhập viện để tiến hành điều trị bằng cách chích kháng sinh đường tĩnh mạch, thời gian điều trị có thể kéo dài khoảng 7 ngày.Mức độ nặng: Việc điều trị diễn ra khác phức tạp, không chỉ chích kháng sinh chữa nhiễm trùng rốn mà còn kết hợp điều trị các triệu chứng của các bệnh lý khác kèm theo. Vì vậy, thời gian điều trị thường sẽ kéo dài trên 14 ngày.
6. Cách chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng rốn
Povidone Iodine giúp sát trùng da, niêm mạc rất tốt
Cách chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng rốn áp dụng đối với trẻ sơ sinh chưa rụng cuống rốn và cả trẻ đã rụng cuống rốn, rốn còn tiết dịch hoặc nhiễm trùng.
Chuẩn bị:
Dung dịch sát trùng: alcohol 70 độ hoặc Povidone Iodine 2 - 3%Gòn viên hoặc que gòn vô trùng, gạc vô trùngChén chun vô trùng
Kềm vô trùng
Cách thực hiện chăm sóc rốn:
Rửa tay thật sạch. Nên chăm sóc rốn sau khi đã tắm trẻ.Một tay dùng gạc vô trùng để nâng dây rốn lên, quan sát chân rốn,dây rốn, mặt cắt cuống rốn và da xung quanh rốn, nhận diện các bất thường như: dịch tiết nhiều, máu, có mủ, vùng da quanh rốn sưng đỏ...Dùng que gòn vô trùng tẩm dung dịch sát trùng, lau sạch vị trí xung quanh chân rốn, từ chân rốn lên dây rốn, vị trí kẹp rốn và mặt cắt cuống rốn. Sau đó khử trùng từ chân rốn ra vùng da xung quanh rốn.Bình thường rốn của trẻ sơ sinh sẽ rụng trong vòng từ 7 đến 10 ngày sau sinh và sau 15 ngày thì cuống rốn phải liền hoàn toàn. Cha mẹ cần giữ rốn và vùng xung quanh sạch, khô cho đến khi cuống rốn rụng.Sau 48 giờ nếu rốn khô nên tháo bỏ kẹp rốn. Để rốn hở sẽ giúp cuống rốn mau khô và dễ rụng hơn. Khi rốn chưa rụng, phụ huynh nên tắm kiểu “đầu” và “chân” để giữ rốn được khô.Cần chăm sóc rốn mỗi ngày từ 1 - 2 lần hoặc vệ sinh ngay sau khi rốn bị nhiễm bẩn.Khi quấn tã nên để hở phần rốn ra ngoài, mặc tã dưới rốn để không khí có thể lưu thông. Hạn chế sờ, đụng vào cuống rốn và vùng xung quanh rốn để tránh nhiễm trùng từ bàn tay không sạch.Vẫn tiếp tục chăm sóc sau khi rốn đã rụng cho đến khi chân rốn khô, không còn dịch tiết.Cha mẹ cần mang trẻ đến cơ sở y tế để khám ngay nếu thấy trẻ có bất cứ biểu hiện nào sau đây: Rốn rỉ ra dịch có mủ vàng, có hôi hoặc kèm theo chảy máu, da ở vùng xung quanh rốn sưng nề đỏ, rốn bị rỉ dịch kéo dài sau khi đã rụng hơn 2 ngày, trẻ sốt, bú kém. Theo đó, cha mẹ cũng không nên tự ý điều trị hoặc cho trẻ uống thuốc khi không có sự chỉ định của bác sĩ.
Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế toyotahungvuong.edu.vn, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:
Quy tụ đội ngũ y bác sĩ Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, toyotahungvuong.edu.vn cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thànhKỹ thuật chuyên sâu: toyotahungvuong.edu.vn đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, toyotahungvuong.edu.vn còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng My
toyotahungvuong.edu.vn để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
